Reaisočuozáhagaid luonddut

Luonddubálvalusat luohkásta das duohko bajásdollojuvvon reaisočuozáhagaid dađi mielde, makkár reaissuin čuozáhagas mannojuvvo. Reaisočuozáhaga luondu govvida dan, makkár bálvalusaid dat vuohččan fállet gallededdjiide ja makkár bálvalusreaiddut leat dađi mielde guovddášlaččat ja mávssolaččat. Reaisočuozáhaga luondu stivre oasistis dan, makkár bálvalusat čuozáhagas leat fállun ja makkár fuolahandássi dain gehččojuvvo nohkka buorrin. Earenoamážit eatnandieđalaččat viiddes guovlluin, ovdamearkka dihte ovtta álbmotmeahcis sáhttet leat máŋggalundosaš guovllut.

Čuozáhaga luondu boahtá stivret bálvalusaid ovdánahttima ovdalačča buorebut dađi lági mielde, ahte dat váldá vuhtii áššehasa dárbbuid ja vuordámušaid. Boahtteáiggis guđege reaisočuozáhaga luonddus dieđihuvvo maid áššehassii. Luondu álkidahttá maid reaisočuozáhaga válljema ja reaissu plánema, daningo áššehasat ohcet dábálaččat dihto báikki dan luonddu vuođul, ovdamearkka dihte gosa gánnáhivččii vuolgit beaivereisui.

Reaisočuozáhagaid luonddut, mat adnojuvvojit veahkkin bálvalusaid ovdánahttimis ja kommunikašuvnnas

Oanehis guossástallama čuozáhagat

Ovdamearkka dihte oaidnámuš, oanehis luonddubálggis dehe várdobáiki. Dáin čuozáhagain johtolat ii dábálaččat leat guhkki, muhto galledanmearit sáhttet leat stuorrát. Stuora galledanmeriid ja sierradásat lihkadeddjiid dihte oanehis galledeami čuozáhagat gáibidit čielga oahpisteami, mot ja man čuozáhagas oažžu johtit. Hivssegat, dolastallansajit dehe rihpačoaggin ii vealttakeahttá leat.

Beaivereaisočuozáhagat

Čuozáhat, mii lea gallededdjiide beivviid váldovánddardančuozáhat. Beaivereaisočuozáhagain leat mihtilmasat čielga, molsahuddi guhkkosaš riekkesjohtolagat. Dávjá beaivereaisočuozáhagain sáhttet leat maid árohis vánddardanjohtolagat, main beassá johtit vehkiin rullastuoluin dehe ovdamearkka dihte mánáidvovnnain. Beaivereaisočuozáhagain lea okta dehe eanet bosihanbáikkit ja daid olis hivsset. Dolastallanvejolašvuohta ii vealttakeahttá leat.

Vánddardanbáikkit, mat doarjalit bálvalusreaidduide

Čuozáhagain idjaduvvo luonddus, mátkki guhkkodat sáhttá molsahuddat olu. Čuozáhagain leat čielga johtolatmerkemat meahcis. Dákkár čuozáhagain leat olu álggahalli vánddardeaddjit, ja lihkadeapmi ferte muosáhuvvot dorvvolažžan. Johtolagat leat dattetge unnit huksejuvvon go beaivereaisočuozáhagaid johtolagat. Idjadanbáikkit leat gaskamearálaččat 10 – 20 kilomehtera gaskkaid. Boaldenmuorrafuolahus lea ordnejuvvon, bosihanbáikkiin lea hivsset.

Gáibideaddji vánddardančuozáhagat

Gáibideaddji vánddardančuozáhagain leat fásta johtolagat, muhto eai vealttakeahttá čielga johtolatmerkemat ja bálvalusreaiddut leat vátnásat. Vánddardeapmi gáibida gárttaid ja kompássa. Goivvohagaid ja jogažiid rastá eai vealttakeahttá leat huksejuvvon šalddit. Muhtin idjadeapmái dárkkuhuvvon dálkesuojit gal leat, muhto vánddardeaddjit idjadit maid iežaset reaidduiguin. Fuolahuvvon bosihanbáikkit leat furjjet ja fuolahusdássi dain lea vuollegaš.

Meahccevázzinčuozáhagat

Meahccevázzinčuozáhagain lihkaduvvo almmá oahpistanjohtolagaid haga iešoivves. Čuozáhagat gáibidit buriid luonddus lihkadeami máhtuid. Bálvalusat dehe válmmas johtolagat dáin čuozáhagain eai leat, muhto ovdamearkka dihte ovttaskas barttat sáhttet gávdnot. Barttaid lahkosiin lea hivsset.